Waar het allemaal mee begon
Heckel Discus
Symphysodon discus
© Foto: Gert Aalderink
De Symphysodon discus (Heckel Discus) is al in 1840 beschreven door Dr. Johann Jacob Heckel. Het belangrijkste herkenningspunt van deze discusvis is de vijfde brede verticale band (ongeveer in het midden) die over zijn lichaam heen loopt. Een ander herkenbaar punt zijn de horizontale lichtblauwe golvende strepen. De basiskleuren variëren van rood tot turquoise blauw. Zowel de lengte als de hoogte van de Heckel discusvis is ongeveer 20 cm.
De Heckel discusvis wordt gevonden in rustig water en houdt zich voornamelijk op tussen de zware beplanting en boomwortels van ondergedompelde bomen. Deze discus is de mooiste van de wilde discussoorten, echter is hij ook het moeilijkste in een aquarium te houden.
Oorspronkelijk komen ze uit Zuid-Amerika Brazilië: Rio Negro, Rio Trombetas, Amazon, Rio Abacaxis, Rio Nhamundä: Amazonegebied.
Groene Discus
Symphysodon aequifasciatus aequifasciatus
De Symphysodon aequifasciatus aequifasciatus (Groene discus) was de tweede soort van de discussen die ontdekt werd in 1903.
De basiskleur is groen met blauw, het groene is eigenlijk meer een groenachtige waas. De groene kleur is bijzonder want dat komt in de natuur nauwelijks voor bij tropische vissoorten.
Ook deze discusvis wordt gevonden in rustig water en houdt zich voornamelijk op tussen de zware beplanting en boomwortels van ondergedompelde bomen.
Deze soort komt uit Midden-Amerika, het Amazonegebied.
Blauwe Discus
Symphysodon aequifasciatus haraldi
De Symphysodon aequifasciatus haraldi (Blauwe discus) was de derde soort van de discussen en werd ontdekt in 1960.
De blauwe kleur is behoorlijk opvallend aanwezig. Rondom de kop zijn rood- en blauwachtige strepen zichtbaar. Op het lichaam en de buik lopen eveneens horizontale blauwe strepen. De patronen van de vissen zijn verschillend en kunnen bijzonder fraai zijn.
Net als de andere discussoorten wordt ook deze gevonden in rustig water en houdt zich voornamelijk op tussen de zware beplanting en boomwortels van ondergedompelde bomen.
De Blauwe discus komt uit de bovenloop van de Amazone, en dan voornamelijk in de wateren rond de steden Leticia en Benjamin Constant.
Bruine Discus
Symphysodon aequifasciatus axelrodi
De Symphysodon aequifasciatus axelrodi (Bruine discus) werd ook in 1960 ontdekt.
Men zegt dat de bruine discus de oermoeder van alle discussoorten is.
Ze zijn wat saaier van kleur en worden daardoor het minst verkocht van alle discussoorten. Op de kop en de buikvinnen zijn blauwachtige strepen waarneembaar.
En ook deze wordt gevonden in rustig water en houdt zich voornamelijk op tussen de zware beplanting en boomwortels van ondergedompelde bomen.
De Bruine discus komt uit Zuid-Amerika, vooral in Rio Madeiro en Rio Tapajos.
Karakter: Het is een rustige en vreedzame vis die prima met andere vissoorten kan worden samengehouden, alleen tijdens de broedtijd vertoont hij territoriaal gedrag. De medebewoners dienen wel rustige soorten te zijn want van drukke vissen houdt de discus niet van. Ze voelen zich het beste in een groep van 6 of meer soortgenoten, zorg wel dat er net zoveel mannetjes als vrouwtjes in de groep zitten. Samen houden met bepaalde algeneters is af te raden, de meeste algeneters willen zich nog wel eens vastzuigen aan een discus wat in een beschadiging van de slijmhuid kan resulteren. Beter is om de discus in een speciaal aquarium te houden, ook al vanwege de gewenste hoge temperatuur van tussen de 26 en 30 °C.
Lengte en hoogte vis: 15 tot 20 cm.
Geslachtsonderscheid: De mannetjes Discusvissen zijn vaak iets groter dan de vrouwtjes. Het geslachtsonderscheid is ook te zien aan de staartvin. Deze is bij de mannetjes discus langer en zijn vinnen zijn wat puntiger. Toch blijft het lastig om het geslachtsonderscheid te bepalen bij de discus.
Gewenste aquariummaat: NIET kleiner dan 150 x 50 x 50.
Geschikt voor: Ervaren aquariaan.
Aquarium-inrichting: Het aquarium dient te worden voorzien van vele stukken (kien)hout en stenen waarmee schuilplaatsen kunnen worden gecreeërd. Planten dienen goed te worden verankerd daar ze anders regelmatig door het aquarium zullen drijven omdat de discussen daar graag tussen schuilen. Zorg wel dat er nog voldoende zwemruimte overblijft.
Het water: Discusvissen houden van zacht en zuur water, er mag niet teveel stroming zijn en het water moet helder zijn. Ze stellen veel eisen aan de waterkwaliteit, als dat niet goed is zal men dat direct merken aan de vissen. Ze zullen zich terug trekken, knijpen de vinnen samen en de kleuren gaan vervagen. Dat is vaak al een teken om direct het water te controleren. De belangrijkste waarden om te controleren zijn de pH (zuurgraad), de GH (hardheid), nitriet, nitraat en ammonium. Het water zal regelmatig ververst moeten worden, een goede richtlijn daarvoor is 1 keer per week ongeveer 25% van de inhoud verversen. Houdt daar dus rekening mee als men discusvissen aanschaft, ze brengen best veel werk met zich mee.
De optimale waterwaarden zijn:
°C: 26 tot 30.
pH: 6 tot 6,5.
GH: 0 tot 4.
Ziekten: Discusvissen zijn voor veel ziekten vatbaar, zeker als de watersamenstelling niet goed (meer) is. Witte stip, de fluweelziekte en vinrot kunnen zeer snel toeslaan als de discussen verzwakt zijn of een beschadiging aan de huid hebben. De gatenziekte komt erg vaak voor bij de discus, niet zo vreemd want de gatenziekte kan worden veroorzaakt door te zacht water (iets wat de discus moet hebben). Er ontstaat dan een tekort aan sporenelementen en mineralen. Dit kan men aanvullen met mineraalsupplementen die in de dierenspeciaalzaak verkrijgbaar zijn.
Ook flagellaten en wormen komen regelmatig voor, beide bevinden zich dan in de darmen van de vis. Vissen-TBC en de Discuspest komen ook nogal eens voor. We gaan hier niet in op wat men er aan kan doen, daarvoor hebben we de rubriek "Visziekten".
Voeding: Vooral levend voer zoals witte muggenlarven, watervlooien en tubifex. Diepvriesvoer en discus pellets die rijk zijn aan eiwitten zijn ook prima. Droogvoer kan een enkele keer wel worden gegeven maar is bij lange na niet voldoende voor een discusvis. Varieër ook veel en vaak met het gegeven voer om ze in een goede gezondheid en conditie te houden.
Kweken: Als er een aantal volwassen discusvissen bij elkaar in een bak zijn zal er meestal wel een paar gevormd worden. Aangenomen dat ze goed doorvoed zijn en de water samenstelling is goed, dan zal dit paar overgaan tot paren. Ze zullen een plant, ruit, steen of een stuk kienhout gaan schoonmaken. Pronken voor de paring doen discusvissen niet echt. Wel het bekvechten, zoals bij andere cichliden soorten, hoort in het parings ritueel. Als we de mogelijkheid hebben om de andere vissen elders onder te brengen, is dat het beste voor de rust van het ouderpaar. Het afzetten van de eitjes vindt vrijwel altijd plaats in de vooravond. Verder gebruikt de Discus haast elk verticaal vlak, of het nu een plantenblad, een steen of de aquariumruit is. Vaak eten de ouders de eerste keer hun broedsel op. Niet getreurd, zij zullen spoedig opnieuw afzetten. Na ongeveer vier dagen komen de eitjes uit. De eerste drie dagen is het verstandig om de vissen zo min mogelijk te storen, daar de jongen hier zeer gevoelig voor zijn. De eerste zeven dagen na het afzetten van de eitjes hebben de ouders het verschrikkelijk druk met het schoonmaken van de jongen en het bewegen van het water in de buurt van hun kroost. In deze periode heel matig voeren, dan hoeven we de dieren niet te storen met het afhevelen van overtollig voer. De kans bestaat bij deze handeling dat papa en mama hun kinderen opeten. Als de jongen zelfstandig gaan zwemmen eten zij van de huid van hun ouders. Dit unieke schouwspel duurt bijna een maand. Dit voedsel wordt door beide ouders uitgescheiden door de schubben. De ouders wisselen elkaar af bij de voeding en als er een "schoon" is gaat hij of zij er pijlsnel vandoor, zonder omhaal, met achterlating van een zwerm jongen die onmiddellijk aan de andere ouder beginnen. We kunnen nu ook licht bijvoeren met wat pekelkreeftjes. Vissen van gelijke grootte dienen bij elkaar te worden gehouden, maar vaak zijn de jongen jongen van een broedsel van één en hetzelfde geslacht. Vandaar dat bij aankoop de vissen uit verschillende nesten moeten komen.