Laatst bijgewerkt: 13 december 2025

Wat is een sponsfilter?

Een sponsfilter is een eenvoudig maar zeer effectief biologisch filtersysteem voor aquaria. Het bestaat meestal uit:

• een poreuze spons

• een buis of stijgbuis

• een luchtpomp (of soms een kleine waterpomp)

Het filter werkt voornamelijk op biologische filtratie, en in mindere mate op mechanische filtratie.

Hoe werkt een sponsfilter?

Een sponsfilter werkt op basis van luchtstroming:

1. Een luchtpomp blaast lucht in de stijgbuis.

2. De opstijgende luchtbellen trekken water mee omhoog.

3. Hierdoor wordt aquariumwater door de spons heen gezogen.

4. In de spons blijven vuildeeltjes hangen en nuttige bacteriën zetten zich vast.

Zo wordt het water continu gefilterd zonder sterke stroming.

Soorten filtratie

1. Mechanische filtratie

• Vuil zoals voerresten, ontlasting en zwevend afval blijft in de spons hangen.

• Het water wordt zichtbaar helderder.

2. Biologische filtratie (belangrijkste functie)

• De spons biedt een groot oppervlak voor nuttige bacteriën.

• Deze bacteriën zetten:

  • ammoniak (NH₃) om in nitriet (NO₂⁻)

  • nitriet om in nitraat (NO₃⁻)

• Dit proces heet de stikstofcyclus en is essentieel voor gezonde vissen.

Sponsfilters zijn vooral sterk in biologische filtratie, maar niet geschikt voor chemische filtratie (zoals actieve kool).

Voordelen van een sponsfilter

✅ Zeer veilig voor jonge vissen en garnalen
✅ Zachte stroming (ideaal voor betta’s, garnalen, kweekbakken)
✅ Goedkoop en energiezuinig
✅ Eenvoudig te onderhouden
✅ Nauwelijks kans op verstopping
✅ Lange levensduur

Nadelen van een sponsfilter

❌ Neemt relatief veel ruimte in het aquarium
❌ Minder geschikt voor grote of zwaar bezette aquaria
❌ Geen plaats voor filtermedia zoals kool of harsen
❌ Minder “onzichtbaar” dan externe filters

Voor welke aquaria is een sponsfilter geschikt?

• Kweekbakken

• Garnalenbakken

• Quarantaine- en ziekenhuisbakken

• Kleine tot middelgrote aquaria (± 10–60 liter, afhankelijk van model)

• Aquaria met vissen die weinig stroming verdragen zoals bijvoorbeeld de Betta splendens

Installatie stap-voor-stap

1. Plaats de sponsfilter volledig onder water.

2. Sluit een luchtslang aan op de stijgbuis.

3. Plaats een terugslagventiel in de slang (tegen water teruglopen).

4. Sluit de slang aan op een luchtpomp.

5. Zet de luchtpomp aan en regel de luchttoevoer indien nodig.

💡 Tip: Laat de spons eerst water opzuigen voordat je hem inschakelt.

Onderhoud van een sponsfilter

• Maak de spons 1× per 2–4 weken schoon.

• Spoel de spons uit in een emmer aquariumwater, niet onder de kraan.

• Zo blijven de nuttige bacteriën behouden.

• Vervang de spons bij voorkeur nooit volledig, alleen als hij uit elkaar valt.

Extra tips

• Gebruik een fijnere spons voor garnalen, grovere voor vissen.

• Je kunt twee sponsfilters gebruiken in grotere bakken.

• Ideaal als extra filter naast een binnen- of buitenfilter.

• Sponsfilters zijn perfect om een nieuw aquarium snel “in te draaien”.

Samenvatting

Een sponsfilter is:

• eenvoudig

• betrouwbaar

• uitstekend voor biologische filtratie

• ideaal voor kwetsbare vissen en garnalen

Het is misschien niet het krachtigste filter, maar wel één van de meest veilige en stabiele opties in de aquariumhobby.

Hieronder staat een lijst met merken die sponsfilters op de markt brengen.

🌍 Internationale & bekende merken

Deze merken zijn wereldwijd verkrijgbaar en staan bekend om hun kwaliteit:

🔹 Aquael

• Populaire modellen: Aquael Pat Mini (met spons), Turbo Sponge

• Goede kwaliteit, duurzaam

• Veel gebruikt in kweek- en gezelschapsbakken

🔹 Eheim

• Modellen: Eheim Air Filter, Biopower sponsmodules

• Zeer betrouwbaar

• Iets duurder, maar lange levensduur

🔹 Fluval

• Modellen: Fluval Edge Sponge Filter

• Compact, goede afwerking

• Geschikt voor kleine aquaria

🔹 Sera

• Modellen: Sera L 150 / L 300 sponsfilter

• Degelijke Duitse kwaliteit

• Vaak gebruikt in quarantainebakken

🐟 Speciaal populair bij kwekers & garnalenhouders

Deze merken worden veel gebruikt door hobbykwekers:

🔹 JBL

• Modellen: JBL ProAir Sponge

• Goede sponsstructuur

• Makkelijk te reinigen

🔹 Dennerle

• Modellen: Nano BabyProtect / Nano Corner Filter (met spons)

• Ideaal voor nano-aquaria en garnalen

🔹 SuperFish

• Modellen: Aqua-Flow Sponge, Sponge Filter XY

• Zeer betaalbaar

• Veel verkocht in Nederland en België

💰 Budget- & no-name merken (vaak online)

Deze zijn vaak prima voor eenvoudige toepassingen:

🔹 SunSun

• Grote sponsfilters

• Veel keuze in maten

• Zeer populair bij kwekers

🔹 Hydra / XY / Qanvee

• Vooral via webshops zoals Amazon, AliExpress

• Simpel maar effectief

• Zeer geschikt voor garnalen

🇳🇱 Merken goed verkrijgbaar in Nederland & België

• HS Aqua

• Tetra (minder puur sponsfilter, vaak gecombineerd)

• Oase (meer high-end oplossingen)

📌 Waar moet je op letten bij het kiezen van een merk?

✔ Poriën van de spons (fijn voor garnalen, grof voor vissen)
✔ Geschikte maat voor jouw aquarium
✔ Reserveonderdelen beschikbaar
✔ Compatibiliteit met je luchtpomp

✅ Samenvatting (snelle lijst)

Bekende sponsfilter-merken:

• Aquael

• Eheim

• Fluval

• JBL

• Sera

• Dennerle

• SuperFish

• SunSun

• Qanvee

Tot slot vind je hieronder een vergelijking van sponsfilters op prijs en kwaliteit. Let op: de genoemde prijzen dateren van 13 december 2025 en kunnen inmiddels veranderd zijn.

💸 Budget-vriendelijk & prima basisfilters (zeer voordelig)

Deze filters zijn heel goedkoop, prima als je net begint of meerdere kleinere bakken wilt filteren. Ze hebben meestal mechanische + biologische filtratie maar geen ingebouwde pomp.

• Aqua Nova sponsfilter L – ~€5,50: Eenvoudig, goed voor garnalen- en kleine vissenbakken, lage prijs/goed rendement.

• Sera filterspons fil – ~€2,95: Super goedkoop, ideaal als reserve of extra filter.

• Tetra Tec EasyCrystal Biofoam – ~€4,15: Fijn basisfiltermateriaal voor kleine bakken.

• Tetra BF 800/1000 – ~€9,95: Stevige keuze met goede reviews voor standaard aquariumfiltratie.

• Bio Air Filter S Superfish – ~€15,49: Iets duurder maar sterkere biologisch filterende spons.

👉 Voor: heel lage prijs, meerdere filters tegelijk of starters-bakken.
👉 Tegens: vaak zonder luxe accessoires, luchtpomp apart nodig.
💡 Prijsindicatie: ca. €2,95 – €15,50 (filter alleen)

📊 Mid-range balans tussen prijs en kwaliteit

Filters in dit segment geven vaak betere sponskwaliteit, groter oppervlak en langere levensduur.

• Juwel BioPlus Fijn – ~€5,49: Fijn poreuze spons, goed biologisch filtermateriaal.

• Fluval Spec/Evo/Flex Schuimfilterblok – ~€6,95: Goede kwaliteit spons voor veel compacte tanks.

👉 Voor: wie iets beter biologisch filter wil zonder veel extra kosten.
👉 Tegens: meestal nog geen waterstroom-motor ingebouwd.
💡 Prijsindicatie: ca. €5 – €10 per stuk.

⭐ Duurdere & uitgebreidere opties

Deze filters kosten meer maar zijn vaak completer (soms met pomp of extra lagen) en makkelijker in gebruik.

• AQQA Aquarium sponsfilter 3/5 W elektrisch aquariumfilter st – ~€35,99: Elektrisch sponsfilter met ingebouwde pomp, ideaal voor sterkere waterbeweging en automatische circulatie.

👉 Voor: wie wil dat het filter zonder extra luchtpomp werkt en meer capaciteit wil.
👉 Tegens: prijs ligt hoger.
💡 Prijsindicatie: ca. €30 – €40+

📌 Tips voor prijs-kwaliteit

🔹 Luchtgedreven basics (zonder pomp) zijn de goedkoopste en functioneel genoeg voor de meesten — vooral garnalen- of kweekbakken.
🔹 Combinatie materiaal (fijn + grof spons) geeft betere biologische filtratie.
🔹 Filter met waterpomp is duurder maar bespaart je extra aankoop van een luchtpomp.
🔹 Vergeet niet dat je vaak een luchtpomp en lucht-slang nodig hebt (± €15-40 extra bij budget).

Hoe nuttig vond je dit artikel?

Klik op een ster om jouw beoordeling achter te laten.

(Plaatsing star-rating 13-12-2025)